Eskişehir Türk Ocağı tarafından düzenlenen etkinlikte; Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesinden Arş. Gör. Nuri Can Uçar“Antik Çağda Savaşın Oyun Bozanları: Filler” başlıklı konuşması ile program konuğu oldu.
Uygarlık tarihiyle yaşıt olan savaş tarihi, farklı türlere mensup pek çok hayvanın, insanların boyunduruğu altında çıktıkları savaş alanlarında ortaya koyduğu sıra dışı hizmetlere sahne olmuştur. Nitekim tüm bu hayvanlar içerisinde, batı halklarının ilk kez MÖ 331 yılında, Kuzey Irak’ın Erbil kenti yakınlarında, Gaugamela düzlüklerinde karşılaştığı bir tür, antik çağın dönüm noktası niteliğindeki savaşlarda ortaya koyduğu etkinlikle benzersiz bir hikâyeyi geride bırakmıştır. Batı orduları içerisinde ilk kez Büyük İskender’in kuvvetlerine dahil olmakla birlikte savaş filleri, İskender tarafından hiçbir savaşta aktif bir şekilde kullanılmamıştır. Bu durum, onun halefleri olarak kabul edilen ve dönemin terminolojisinde “Diadokh” ismiyle anılan komutanları döneminde büsbütün şekilde tersine dönmüş, İskender’in geride bıraktığı muazzam imparatorluğu ve mirası ele geçirme ya da paylaşma mücadelesine girişen komutanları, filleri ne pahasına olursa olsun ele geçirilmesi gereken silahlar olarak kabul etmişlerdir. Bu doğrultuda filler, Hellenistik dönemin en baskın ve en yıkıcı savaş silahları haline gelmişlerdir.
Batı uygarlığına İskender ile dahil olan filler, Batı Akdeniz havzasına ise Epirüs Kralı Pyrrhus ile dahil olmuşlardır. Pyrrhus’un MÖ 280 yılında başlattığı İtalya Seferi sırasında hem Romalılar hem de Kartacalılar, bu benzersiz hayvanların ortaya koyabileceği vahşete ve üstünlüğe bizzat şahit olmuş, potansiyellerinden etkilenmişlerdir. Pyrrhus tehdidinin bertaraf edilmesinin ardından başlayan ve Akdeniz’de hakimiyet sahibine belirleyecek olan, Roma Cumhuriyeti ve Kartaca arasındaki Pön Savaşları, savaş fili kullanımlarının çarpıcı örneklerine sahne olmuştur. Orduları içerisinde filleri etkin bir şekilde kullanmakla birlikte Romalılar, Kartaca’nın ve nihayetinde Akdeniz’de kendileri için tehdit oluşturabilecek tüm siyasi aktörlerin bertaraf edilmesinin ardından bu hayvanları Circus ve Arenalara, Roma yurttaşlarının hoşnut edilme mekanizmaları olarak organize edilen gösteri ve eğlence dünyasına terk etmişlerdir.
